چرا هورمون رشد مرغ گوشتی یک افسانه است؟ ۱۰ دلیل قاطعانه

آیا واقعاً مرغ‌هایی که می‌خوریم هورمونی هستند؟ یا فقط یک باور اشتباه است؟

بسیاری از مردم تصور می‌کنند که هورمون رشد مرغ گوشتی برای بزرگ‌تر شدن و رشد سریع‌تر مرغ‌ها استفاده می‌شود. اما آیا این حقیقت دارد؟ در این مقاله، بررسی خواهیم کرد که هورمون در مرغ گوشتی چقدر واقعیت دارد و چرا این باور نادرست است.

خوراک مرغ گوشتی، اصلاح نژاد و بهینه‌سازی شرایط پرورش، سه عامل کلیدی در رشد سریع مرغ‌های گوشتی هستند، نه هورمون‌های مرغ گوشتی! با ما همراه باشید تا ۱۰ دلیل علمی را بررسی کنیم که چرا استفاده از هورمون پرورش مرغ گوشتی نه‌تنها غیرضروری بلکه غیرممکن است.

هورمون چیست و چه نقشی در رشد موجودات زنده دارد؟

هورمون‌ها، کلید رشد و عملکرد بدن موجودات زنده!

هورمون یک ماده شیمیایی طبیعی است که در بدن تمام موجودات زنده، از انسان گرفته تا حیوانات و پرندگان، تولید می‌شود. این مواد وظایف حیاتی متعددی دارند، از جمله تنظیم رشد، متابولیسم، تولیدمثل و عملکرد سیستم ایمنی. اما آیا پرندگان برای رشد به هورمون‌های خارجی نیاز دارند؟

واقعیت این است که بدن طیور به‌طور طبیعی هورمون‌های موردنیاز خود را تولید می‌کند. برخلاف تصور عامه، رشد سریع جوجه‌های گوشتی ارتباطی به هورمون رشد مرغ گوشتی ندارد. این رشد سریع به دلیل اصلاح نژاد، تغذیه بهینه و شرایط پرورش مناسب اتفاق می‌افتد، نه به‌خاطر تزریق یا مصرف هورمون‌های مرغ گوشتی.

بنابراین، نیازی به استفاده از هورمون‌های مصنوعی در پرورش مرغ گوشتی نیست، زیرا این پرندگان به‌طور طبیعی پتانسیل رشد سریع دارند. در ادامه این مقاله از مجله زرین غلات، بررسی می‌کنیم که آیا واقعاً در صنعت مرغداری از هورمون پرورش مرغ گوشتی استفاده می‌شود یا خیر.

آیا در صنعت پرورش مرغ گوشتی از هورمون استفاده می‌شود؟

شاید شما هم شنیده باشید که مرغ‌های گوشتی برای رشد سریع‌تر، با هورمون رشد مرغ گوشتی تغذیه می‌شوند یا به آن‌ها هورمون تزریق می‌شود. اما آیا این حقیقت دارد؟ بیایید منطقی فکر کنیم!

استفاده از هورمون‌های مرغ گوشتی در سطح صنعتی، نه‌تنها غیرضروری بلکه کاملاً غیرعملی است. چرا؟

• تزریق هورمون به میلیون‌ها مرغ غیرممکن است! تصور کنید که یک مرغداری با ۵۰ هزار جوجه بخواهد هر روز به تمام آن‌ها هورمون تزریق کند! این کار از نظر اجرایی و اقتصادی اصلاً منطقی نیست.
• افزودن هورمون به خوراک مرغ گوشتی بی‌فایده است! حتی اگر هورمون به خوراک مرغ اضافه شود، سیستم گوارش آن را تجزیه کرده و از بین می‌برد. بنابراین هیچ اثری بر رشد نخواهد داشت.
• استفاده از هورمون غیرقانونی است! سازمان‌های نظارتی در سراسر جهان، از جمله ایران، به‌شدت بر صنعت پرورش مرغ نظارت دارند. هرگونه استفاده از هورمون پرورش مرغ گوشتی ممنوع است و با جریمه‌های سنگین همراه خواهد بود.

– پس واقعیت چیست؟

رشد سریع مرغ‌های گوشتی به لطف بهبود ژنتیک، تغذیه مناسب و مدیریت صحیح پرورش اتفاق می‌افتد، نه به دلیل مصرف هورمون‌های مرغ گوشتی. در ادامه، نگاهی دقیق‌تر به انواع هورمون‌هایی که درباره آن‌ها صحبت می‌شود خواهیم داشت.

10 دلیل که چرا از هورمون رشد مرغ گوشتی استفاده نمی‌شود!

چرا مرغداران از هورمون رشد مرغ گوشتی برای رشد سریع‌تر مرغ‌ها استفاده نمی‌کنند؟

اگر هورمون رشد مرغ گوشتی واقعاً می‌توانست جوجه‌ها را سریع‌تر رشد دهد، آیا صنعت مرغداری از آن استفاده نمی‌کرد؟ اما حقیقت این است که این کار نه‌تنها بی‌فایده بلکه کاملاً غیرمنطقی است. در ادامه، ۱۰ دلیل قاطع را بررسی می‌کنیم که چرا استفاده از هورمون‌های مرغ گوشتی در پرورش طیور غیرممکن است.

1. استفاده از هورمون رشد مرغ گوشتی غیرقانونی است!

در بسیاری از کشورها، از جمله ایران و آمریکا، استفاده از هورمون رشد مرغ گوشتی به‌طور کامل ممنوع است. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) از دهه ۱۹۵۰ تزریق هرگونه هورمون به طیور را ممنوع کرده است، زیرا مطالعات علمی نشان داده که این روش نه‌تنها غیرضروری بلکه از نظر بهداشتی و اقتصادی نیز بی‌معناست.

در ایران نیز سازمان دامپزشکی نظارت شدیدی بر صنعت مرغداری دارد و استفاده از هورمون پرورش مرغ گوشتی کاملاً غیرقانونی است. بنابراین، اگر مرغداران از این روش استفاده کنند، با جریمه‌های سنگین و از دست دادن مجوز فعالیت مواجه خواهند شد.

2. هورمون‌ها در دستگاه گوارش مرغ تجزیه می‌شوند!

برخی تصور می‌کنند که می‌توان هورمون رشد مرغ گوشتی را از طریق خوراک طیور یا آب آشامیدنی به پرندگان داد، اما این فرضیه از نظر علمی کاملاً اشتباه است. هورمون‌های رشد ترکیبات پروتئینی هستند که در صورت مصرف خوراکی، مانند سایر پروتئین‌ها، توسط آنزیم‌های گوارشی شکسته و تجزیه می‌شوند. دقیقاً همانند انسولین که برای تأثیرگذاری باید تزریق شود، هورمون‌های مرغ گوشتی نیز در صورت ورود به دستگاه گوارش، هیچ اثری روی رشد پرندگان نخواهند داشت.

بیشتر بخوانید: تحریک مرغ برای تخمگذاری: 11 روش طلایی افزایش تخم گذاری مرغ

3. مصرف هورمون بدون تحریک عضلانی بی‌فایده است!

حتی اگر هورمون رشد مرغ گوشتی به پرندگان تزریق شود، باز هم بی‌اثر خواهد بود. هورمون‌های رشد در بدن، تنها زمانی تأثیرگذار هستند که همراه با تحریک عضلانی و فعالیت بدنی باشند. در بدن انسان، ورزشکارانی که از هورمون رشد استفاده می‌کنند، معمولاً تمرین‌های سنگین انجام می‌دهند تا این هورمون تأثیر بگذارد. اما مرغ‌های گوشتی تحرک بسیار کمی دارند و بیشتر زمان خود را در سالن‌های پرورش سپری می‌کنند. در نتیجه، حتی اگر چنین هورمونی تزریق شود، هیچ رشد عضلانی خاصی در مرغ ایجاد نخواهد کرد.

4. تزریق هورمون در مقیاس صنعتی غیرممکن است!

یکی از مهم‌ترین دلایل عدم استفاده از هورمون رشد مرغ گوشتی، دشواری اجرایی آن است. این هورمون نیمه‌عمر کوتاهی دارد و برای تأثیرگذاری باید به‌طور منظم تزریق شود. در یک مرغداری صنعتی که هزاران جوجه پرورش داده می‌شود، تزریق دستی این هورمون‌ها به هر جوجه، آن هم چند بار در روز، کاملاً غیرعملی و غیرممکن است. این کار نه‌تنها هزینه‌های هنگفتی برای نیروی کار و تجهیزات نیاز دارد، بلکه باعث استرس زیاد در مرغ‌ها می‌شود که می‌تواند رشد طبیعی آن‌ها را مختل کند.

5. افزایش استرس و بیماری در مرغ‌ها!

تزریق هورمون رشد مرغ گوشتی باعث افزایش استرس در پرندگان شده و می‌تواند سیستم ایمنی آن‌ها را تضعیف کند. سطح قند خون طیور به‌طور طبیعی چندین برابر پستانداران است، بنابراین تغییرات هورمونی می‌تواند باعث ایجاد مشکلات متابولیکی جدی شود. علاوه بر این، پرندگان در برابر تغییرات ناگهانی هورمونی بسیار حساس هستند و چنین اقداماتی می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف را افزایش داده و حتی باعث کاهش کیفیت گوشت شود.

6. رشد سریع مرغ‌ها نتیجه اصلاح نژاد است، نه هورمون!

برخلاف تصور رایج، رشد سریع جوجه‌های گوشتی نتیجه استفاده از هورمون‌های مرغ گوشتی نیست، بلکه حاصل دهه‌ها تحقیق و اصلاح نژادی است. دانشمندان در سال‌های اخیر توانسته‌اند نژادهایی از مرغ گوشتی را پرورش دهند که به‌طور طبیعی در مدت‌زمان کوتاه‌تری رشد می‌کنند. این نژادها دارای ژنتیکی هستند که باعث افزایش بازده غذایی و رشد سریع‌تر بدون نیاز به هیچ‌گونه هورمونی می‌شود. امروزه، مرغ‌های گوشتی تنها با استفاده از تغذیه مناسب و شرایط محیطی ایده‌آل، به وزن مناسب می‌رسند.

7. هزینه بالای هورمون‌ها!

هورمون رشد مرغ گوشتی در مقیاس صنعتی برای طیور تولید نمی‌شود و هزینه مقدار کمی از آن، از قیمت کل یک مرغ بیشتر خواهد بود. برای مثال، اگر برای هر جوجه فقط ۱ میلی‌گرم از این هورمون استفاده شود، هزینه آن بسیار بیشتر از ارزش کل مرغ خواهد شد. علاوه بر این، به گفته بخش کشاورزی دانشگاه آرکانزاس، تزریق این هورمون‌ها به میلیون‌ها جوجه در سال، یک روش پرهزینه، ناکارآمد و غیرعملی است. افزایش نیروی کار، هزینه تزریق و مدیریت اجرایی این فرایند، باعث می‌شود که هیچ مرغداری‌ای حتی به استفاده از هورمون پرورش مرغ گوشتی فکر هم نکند.

8. چرخه رشد کوتاه جوجه‌های گوشتی نیازی به هورمون ندارد!

مرغ‌های گوشتی امروزی در ۴۰ تا ۵۰ روز به وزن ایده‌آل برای عرضه به بازار می‌رسند. در چنین بازه زمانی کوتاهی، استفاده از هورمون رشد مرغ گوشتی نه‌تنها بی‌فایده، بلکه از نظر منطقی غیرضروری است. بهینه‌سازی تغذیه و اصلاح نژاد، باعث شده که مرغ‌ها در مدت‌زمان کوتاهی رشد کنند، بنابراین نیازی به مصرف هیچ‌گونه هورمونی وجود ندارد.

9. افزودن هورمون به خوراک یا آب اثری ندارد!

برخی تصور می‌کنند که هورمون‌ها می‌توانند از طریق خوراک یا آب آشامیدنی به بدن مرغ برسند، اما این فرضیه از نظر علمی رد شده است. هورمون رشد مرغ گوشتی در دستگاه گوارش پرنده تجزیه شده و از بین می‌رود، بنابراین حتی اگر مرغ این مواد را مصرف کند، هیچ اثری بر رشد آن نخواهد داشت. تنها راه مؤثر، تزریق مستقیم است که همان‌طور که توضیح دادیم، در مقیاس صنعتی غیرممکن است.

10. افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان و نظارت برندهای معتبر!

امروزه مردم نسبت به سلامت مواد غذایی آگاه‌تر شده‌اند و برندهای معتبر برای حفظ اعتبار خود، محصولات را تحت نظارت دقیق بهداشتی عرضه می‌کنند. گواهینامه‌هایی مانند HACCP و ISO 22000 تضمین می‌کنند که هیچ‌گونه هورمون رشد مرغ گوشتی در تولید استفاده نشده است. همچنین، آزمایش‌های دوره‌ای روی گوشت مرغ موجود در بازار، نبود هورمون را تأیید می‌کند. در نتیجه، برندهای معتبر برای جلب اعتماد مشتریان، سلامت محصولات خود را تضمین می‌کنند و استفاده از هورمون‌های مرغ گوشتی برای آن‌ها غیرممکن است.

با درنظرگرفتن این 10 دلیل، مشخص می‌شود که استفاده از هورمون رشد مرغ گوشتی از هر نظر غیرممکن است. این باور اشتباه ناشی از عدم آگاهی عمومی، شایعات و سوءتفاهم‌هایی است که طی سالیان متمادی در جامعه شکل گرفته است. رشد سریع جوجه‌های گوشتی نتیجه اصلاح نژاد، تغذیه علمی و مدیریت بهینه پرورش است، نه مصرف هورمون! بنابراین، اگر قصد خرید مرغ سالم و طبیعی را دارید، بهتر است به برندهای معتبر و تأییدشده از سوی سازمان‌های بهداشتی اعتماد کنید.

چگونه مرغ هورمونی را از مرغ سالم تشخیص دهیم؟

آیا واقعاً می‌توان مرغ هورمونی را از مرغ سالم تشخیص داد؟

بسیاری از مردم تصور می‌کنند که مرغ‌های گوشتی موجود در بازار هورمونی هستند، اما همان‌طور که در بخش‌های قبلی توضیح دادیم، هیچ‌گونه هورمونی در پرورش مرغ گوشتی استفاده نمی‌شود. با این حال، برخی معتقدند که می‌توان مرغ “هورمونی” را از روی ظاهر تشخیص داد. اما آیا این ادعا درست است؟ در ادامه به بررسی برخی باورهای اشتباه پرداخته‌ایم:

• مرغ‌هایی که پوستشان چرب‌تر است، هورمونی هستند! میزان چربی در مرغ، بیشتر به سن، نژاد و نوع تغذیه آن بستگی دارد تا مصرف هورمون رشد مرغ گوشتی.
• مرغ‌هایی که اندازه بزرگی دارند، هورمونی هستند! رشد سریع مرغ گوشتی به دلیل اصلاح نژاد و تغذیه علمی است، نه استفاده از هورمون‌های مرغ گوشتی.
• استخوان‌های نرم نشانه مصرف هورمون است! استخوان نرم در مرغ‌های گوشتی، نتیجه رشد سریع ژنتیکی و تغذیه‌ای است، نه مصرف هورمون پرورش مرغ.

– پس چگونه مرغ سالم را انتخاب کنیم؟

• خرید از برندهای معتبر و تأییدشده توسط سازمان‌های بهداشتی
• توجه به بسته‌بندی و تاریخ تولید
• اطمینان از سلامت ظاهری، رنگ طبیعی و بوی مناسب مرغ

هیچ روش ظاهری برای تشخیص مرغ “هورمونی” وجود ندارد، زیرا چنین مرغی اصلاً وجود ندارد! رشد سریع جوجه‌های گوشتی نتیجه علم و فناوری در صنعت پرورش است، نه مصرف هورمون رشد مرغ گوشتی.

میزان استفاده از هورمون‌ها در ایران

در ایران، استفاده از هورمون‌ رشد مرغ گوشتی در پرورش طیور کاملاً ممنوع است و هیچ مدرکی مبنی بر استفاده از آن‌ها در صنعت مرغداری وجود ندارد. سازمان دامپزشکی کشور و نهادهای نظارتی، به‌طور مرتب بر خوراک و سلامت مرغ‌ها نظارت دارند و تخلفات احتمالی را بررسی می‌کنند. علاوه بر این، با توجه به هزینه بالای هورمون‌ها و نبود مزیت اقتصادی در استفاده از آن‌ها، مرغداران ایرانی هیچ انگیزه‌ای برای مصرف این مواد ندارند.

تمامی داده‌های موجود نشان می‌دهند که رشد سریع جوجه‌های گوشتی در ایران نیز، مانند سایر نقاط جهان، نتیجه اصلاح نژاد، تغذیه بهینه و مدیریت صحیح پرورش است، نه استفاده از هورمون پرورش مرغ گوشتی. بنابراین، ادعاهایی که درباره وجود مرغ‌های هورمونی در بازار ایران مطرح می‌شود، هیچ‌گونه پشتوانه علمی و مستندی ندارند.

وضعیت استفاده از هورمون‌ها در کشورهای مختلف

استفاده از هورمون رشد مرغ گوشتی در تمام دنیا، از جمله آمریکا، اروپا و ایران، غیرقانونی است. برخلاف تصور رایج، در هیچ کشوری به‌طور رسمی از هورمون‌های مرغ گوشتی برای تسریع رشد استفاده نمی‌شود، زیرا این روش از نظر علمی بی‌اثر و غیرعملی است.

1. وضعیت استفاده از هورمون‌ها در اتحادیه اروپا

در اتحادیه اروپا، استفاده از هرگونه هورمون رشد در پرورش طیور و دام ممنوع است. این ممنوعیت شامل استفاده از هورمون‌های استروئیدی و غیر استروئیدی در خوراک طیور می‌شود. رشد سریع مرغ‌های گوشتی در اروپا نیز مانند سایر نقاط جهان، به‌واسطه اصلاح نژاد، تغذیه بهینه و مدیریت صحیح پرورش انجام می‌شود.

2. وضعیت استفاده از هورمون‌ها در ایالات متحده

برخلاف برخی تصورات، استفاده از هورمون در مرغداری‌های آمریکا کاملاً غیرقانونی است. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) و وزارت کشاورزی این کشور (USDA) به‌شدت بر این موضوع نظارت دارند. حتی روی بسته‌بندی مرغ‌های تولیدی در آمریکا، عبارت “No added hormones – Federal regulations prohibit the use of hormones in poultry” (بدون هورمون افزوده – قوانین فدرال استفاده از هورمون در طیور را ممنوع کرده‌اند) درج می‌شود.

گاهی افراد مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها را با مصرف هورمون اشتباه می‌گیرند. در آمریکا، برخی مرغداران از آنتی‌بیوتیک‌ها برای پیشگیری از بیماری‌ها و بهبود نرخ رشد استفاده می‌کنند، اما این موضوع هیچ ارتباطی با هورمون رشد مرغ گوشتی ندارد. به همین دلیل، برخی مصرف‌کنندگان به دنبال خرید مرغ‌های “بدون آنتی‌بیوتیک” هستند.

شایعه مصرف هورمون از کجا شروع شد؟

این شایعه از دهه ۱۹۵۰ آغاز شد، زمانی که نژادهای سنتی مرغ گوشتی برای رسیدن به وزن مناسب، ۱۰۰ تا ۱۲۰ روز زمان نیاز داشتند. در آن زمان، برخی تولیدکنندگان با حذف بیضه‌های خروس‌ها (کاپونیزه کردن)، سطح هورمون تستوسترون را کاهش می‌دادند تا گوشت لطیف‌تر شود. برخلاف تصور عمومی، این روش برای افزایش رشد نبود و در سال ۱۹۵۰، سازمان FDA هرگونه استفاده از هورمون در مرغداری را ممنوع کرد.

در دهه ۱۹۶۰، با معرفی نژادهای سریع‌الرشد، یکی از تولیدکنندگان مرغ در آمریکا برای جلب مشتری، روی بسته‌بندی خود عبارت “فاقد هورمون” را درج کرد. این اقدام باعث شد مردم تصور کنند که سایر مرغ‌ها هورمونی هستند. انتشار مقالاتی در رسانه‌ها که به رشد سریع جوجه‌ها اشاره داشتند، این شایعه را تقویت کرد.

بیشتر بخوانید: پرورش مرغ گوشتی بهتر است یا تخمگذار؟ سوددهی کدام بیشتر دارد؟

نتیجه‌گیری

مرغ‌های گوشتی هورمونی نیستند، بلکه حاصل علم و تغذیه بهینه‌اند!

بررسی‌های علمی نشان می‌دهد که هیچ‌گونه هورمونی در پرورش مرغ گوشتی استفاده نمی‌شود و رشد سریع آن‌ها نتیجه اصلاح نژاد، تغذیه استاندارد و مدیریت صحیح پرورش است. سازمان‌های نظارتی در ایران و جهان استفاده از هورمون رشد مرغ گوشتی را ممنوع کرده‌اند، بنابراین نگرانی درباره “مرغ‌های هورمونی” بی‌اساس است.

برای اطمینان از رشد سالم و طبیعی طیور خود، انتخاب خوراک باکیفیت بسیار مهم است. پیشنهاد می‌کنیم خوراک مرغ گوشتی و خوراک مرغ تخم گذار استاندارد و غنی‌شده را از مجموعه معتبر زرین غلات ایساتیس تهیه کنید تا پرورش سالم و پر‌بازدهی داشته باشید.

سوالات متداول